Hoofdfoto: Edwin Mooijaart
Het noorderlicht zien staat voor de meeste mensen op hun bucketlist. Velen willen dit bijzondere spektakel met eigen ogen ervaren, het liefst zoals op de foto’s. En zelf een foto proberen te maken als bewijs en/of mooie herinnering hoort daar ook vaak bij. Maar waar kan je dan het beste naartoe gaan en wanneer? En wat neem ik mee?
Er wordt vaak gezegd dat het noorderlicht op foto’s er mooier uitziet dan je met je eigen ogen kan zien. Ja dat klopt en is een feit, met behulp van een camera komt het noorderlicht mooier naar voren dan je met je eigen ogen kan zien. Dat houdt echter niet in dat je het noorderlicht nooit goed kan zien. Wanneer het noorderlicht erg sterk is kan je het zeker met je eigen ogen bewonderen en al helemaal als je op een donkere plek staat met amper lichtvervuiling. Je ogen kunnen dan beter wennen aan het donker waardoor je ook de groene (en eventueel andere kleuren) gaat zien.
Het noorderlicht zien staat voor de meeste mensen op hun bucketlist. Velen willen dit bijzondere spektakel met eigen ogen ervaren, het liefst zoals op de foto’s. En zelf een foto proberen te maken als bewijs en/of mooie herinnering hoort daar ook vaak bij. Maar waar kan je dan het beste naartoe gaan en wanneer? En wat neem ik mee?
Er wordt vaak gezegd dat het noorderlicht op foto’s er mooier uitziet dan je met je eigen ogen kan zien. Ja dat klopt en is een feit, met behulp van een camera komt het noorderlicht mooier naar voren dan je met je eigen ogen kan zien. Dat houdt echter niet in dat je het noorderlicht nooit goed kan zien. Wanneer het noorderlicht erg sterk is kan je het zeker met je eigen ogen bewonderen en al helemaal als je op een donkere plek staat met amper lichtvervuiling. Je ogen kunnen dan beter wennen aan het donker waardoor je ook de groene (en eventueel andere kleuren) gaat zien.
Wat heb je nodig?
Voor de basis heb je niet veel nodig,1. Statief; dit zorgt ervoor dat je camera of telefoon niet beweegt tijdens dat de lens 10/ 20 of 30 seconden openstaat. Dit voorkomt een bewogen beeld zoals bijvoorbeeld bewogen huisjes op de achtergrond.
2. Camera + groothoeklens of een nieuwere mobiele telefoon;
» Camera + groothoeklens; de groothoeklens is in dit geval belangrijk, hoe wijder hoe meer je van de omgeving er op krijgt. Ik fotografeer met een Canon (full frame) camera met daarop een lens die tot 15 mm gaat.
» Mobiele telefoon; nieuwe telefoons hebben de optie om de lens een aantal seconden open te zetten en ook hebben ze de optie op uit te zoomen waardoor je meer van de omgeving ziet.
3. Heldere hemel; als de sterren zichtbaar zijn dan kan het Noorderlicht ook zichtbaar worden
Hoe kan ik het Noorderlicht fotograferen?
Instellingen voor een telefoon of camera zijn natuurlijk anders. Sommige camera’s geven op het LED-scherm al weer hoe de belichting van de foto is, maar alsnog kan je beginnen met een basisfoto en vandaar uit spelen met de waardes van diafragma / ISO / sluitertijd.1. Camera (begin met: f3.5 / ISO1000 / s15);
» Diafragma; zo groot mogelijk diafragma, dat betekent het kleinste getal wat de camera met lens kan. (bijvoorbeeld 2.8 of 3.5)
» ISO; de lichtgevoeligheid van de sensor, vaak begin ik zelf bij ISO1000. Hoe hoger het getal hoe meer licht er binnenkomt.
» Sluitertijd; begin met 15 seconden en speel vervolgens met de sluitertijd. Hoe langer de lens open staat, hoe meer licht er naar binnen komt. Dus ook licht van lantaarns.
» 2 seconden vertraging instellen, zodat als je de ‘afdrukknop’ indrukt de camera nog 2 seconden wacht voor de foto wordt gemaakt. Dit scheelt weer een trilling.
2. Telefoon
» Kies voor een nachtstand of een optie om de sluitertijd langer te maken
» Kies voor groothoek, standaard staat de lens op 1.0, kies 0.5. Eigenlijk zoom je uit.
» Bij het afdrukken zorgen dat de telefoon niet beweegt, ik weet niet of het mogelijk is om een vertraging in te stellen.
Waar kan ik het Noorderlicht fotograferen?
Het snelle antwoord is Noord-Europa en dan voornamelijk rondom de poolcirkel (van Bodø aan Rovaniemi en door tot de Russische grens).1. Lofoten (misschien wel de beste plek voor de fotografie);
» Er is weinig lichtvervuiling en als je een eigen huurauto hebt, kan je overal naartoe rijden. Het landschap is van toegevoegde waarde voor de fotografie zoals de reflectie in de fjorden bijvoorbeeld (2x Noorderlicht)
» Wisselend weer (vooral vanwege de wind) waardoor het weer geen dag hetzelfde is. Soms kan je een uur bewolking hebben en vervolgens kan het weer opklaren waardoor je het noorderlicht weer kan spotten.
» Schiereiland, dit zorgt ervoor dat in 1 tot 1,5 uur rijden je van de noordkant naar de zuidkant kan gaan. Bergen kunnen de bewolking tegenhouden.
2. Spitsbergen;
» 24 uur per dag kans op het noorderlicht in het donkere seizoen (november tot februari).
» Het landschap in het poolgebied is adembenemend mooi. De grootste bomen zijn maar een paar centimeter, het lijken gewoon planten.
» Weinig lichtvervuiling. Zo heeft Longyearbyen (hoofdstad) 2.500 inwoners en binnen de grenzen van de stad mag je vrij rondlopen en daar zijn voldoende plekken om te fotograferen.
» Gegidste safari, garantie heb je nooit met het noorderlicht, maar als je op Spitsbergen een safari doet dan is er helemaal geen lichtvervuiling.
3. Abisko (Zweden);
» Weinig lichtvervuiling
» Microklimaat; mij is verteld dat statistisch gezien Abisko de beste plek is om het noorderlicht te zien, of het de mooiste plek is om het te fotograferen dat weet ik niet. Maar als je het voor de eerste keer ziet dan is de omgeving vaak niet het belangrijkste.
4. Noord-Finland / Noord-Zweden
» Noord-Finland tot aan ongeveer Kiruna in Noord-Zweden heeft aardig hetzelfde landschap, hier heb je veel bomen en meren. Dit gebied is geschikt voor noorderlichtfotografie met besneeuwde bomen of reflectie van het noorderlicht in de meren wanneer je in het voorseizoen reist.
» Hoe noordelijker je gaat hoe minder bomen en uiteindelijk kom je weer in de fjorden van Noorwegen terecht wat weer een afwisselend landschap met zich meebrengt.
Wanneer kan ik het Noorderlicht fotograferen?
Kort gezegd, september tot april. Maar het eerste noorderlicht wordt altijd begin augustus al gespot in het zuiden van Noorwegen / Zweden en Finland. Zelfs vorige week (15/16 aug 2024) was het goed zichtbaar in Nederland. Het moet donker zijn anders is het niet zichtbaar.1. September (prachtige maand om het noorderlicht te fotograferen)
» Geen sneeuw.
» Start van de herfstperiode.
» Noorderlicht reflectie op de meren of fjorden.
» Lofoten in combinatie met Abisko en eventueel ook walvissen bij Andenes.
» Misschien wel noorderlicht in je korte broek en T-shirt.
2. Oktober (geschikt voor noorderlichtfotografie)
» Verlenging van het weer in september, maar wel met kans op de eerste sneeuwval.
» Lofoten in combinatie met Abisko en eventueel ook walvissen bij Andenes.
3. November (niet ideaal voor noorderlichtfotografie);
» Het einde van de herfst.
» Begin van de donkere periode.
» Meer neerslag en sneeuwval, dus meer bewolking.
4. December (geschikt voor noorderlichtfotografie)
» Begin van de winter, het wordt kouder.
» Echte donkere dagen, weinig tot geen licht in het noorden.
» Een wit landschap.
» Eventueel te combineren met walvissen en orka’s.
5. Januari (geschikt voor noorderlichtfotografie)
» Hartje winter, dus een wit landschap.
» De korte donkere dagen worden al iets langer.
» In de binnenlanden wordt het echt koud.
» Eventueel te combineren met walvissen en orka’s.
6. Februari (geschikt voor noorderlichtfotografie)
» Verlenging van januari alleen worden de dagen snel langer.
» Een wit landschap.
» Een wit landschap.
» Eventueel te combineren met walvissen.
7. Maart (geschikt voor noorderlichtfotografie)
» Vergelijkbaar met februari qua beleving, maar nog langere dagen.
» Eventueel te combineren met walvissen.
» Naarmate het einde van de maand nadert stijgt de temperatuur.
8. April (niet ideaal voor noorderlichtfotografie)
» Het einde van de winter nadert.
» Hogere temperaturen.
» Alles smelt dus het is drassig.